Blijde boodschapper!

Gevaren en risico's, kommer en kwel. Als arboprofessionals zijn wij zelden het zonnetje in huis. Dat kan ook anders.

Als arboprofessionals zijn we vaak negatief. Ons wordt geleerd doem-denkerig en zwartgallig om ons heen te kijken en in alles gevaren en risico’s te zien. We moeten risico-inventarisaties maken en ongevallen onderzoeken. Kortom allemaal kommer en kwel. We verkondigen als onheilsprofeet voortdurend negatieve boodschappen. Gelukkig geldt daarbij niet meer het gebruik: Shoot the messenger. Anders was het aantal arboprofesionals niet zo groot geworden (hoewel…. wellicht toch een aantrekkelijke gedachte). We vertellen daarbij ook wat er allemaal niet mag volgens de wetgeving, branchenormen, richtlijnen enzovoort. Allemaal ladingen regel stellende en beperkende bureaucratie. Weinig managers worden hier enthousiast van. Wat hebben we toch een mooi beroep!

Maar kunnen we dat nu niet eens wat positiever benaderen?
Kunnen we de manager in het vervolg niet alleen vertellen wat er allemaal niet mag en waar er overal muren staan, maar hem ook (en vooral) laten zien waar de ramen en deuren in die muren zitten? Wat kan er wel? In de nieuwe ISO 45001 wordt dit ook gedaan: kijken naar kansen.

In veel bedrijven is de gewoonte ingevoerd om over ongevallen goed te communiceren.
Maar waarom wel aandacht voor de ongevallen (Safety Alerts) en geen aandacht voor de successen? Dat laatste is veel stimulerender.

De wet biedt trouwens ook de mogelijkheid om in creatieve oplossingen te werken i.p.v. alleen in het naleven van regels. Zo kent het Bouwbesluit in artikel 1.3 de Gelijkwaardigheidsbepaling. Ook in de arbozorg mag dit. Van regelingen, bepalingen en zelfs wettelijke voorschriften kan worden afgeweken als uit de risico-inventarisatie of taakrisicoanalyse (TRA) blijkt dat met een alternatieve werkwijze eenzelfde veiligheidsniveau wordt bereikt.

Een voorbeeld:
Bij het werken met vorkheftrucks worden dikwijls slechts zeer korte afstanden gereden en moet de chauffeur heel vaak in en uit stappen. Daarbij wordt de veiligheidsgordel als zeer irriterend ervaren. Deze wordt dan ook vaak niet gebruikt. Vervolgens probeert de veiligheidskundige en leidinggevende erop toe te zien dat de chauffeurs dit wel doen en komen dan in de rol van zeur te zitten. Hier kan anders mee worden omgegaan.
Wanneer met een heftruck wordt gereden, moet standaard de veiligheidsgordel worden gebruikt, tenzij (en dat op basis van een risicoanalyse-beoordeling die moet zijn vastgelegd in de RI&E):
• de truck enkel wordt gebruikt op een effen, stevige, stabiele, horizontale ondergrond; bijvoorbeeld een betonnen vloer zonder hellingen of putten/goten e.d.;
• het onwaarschijnlijk is dat met relatief hoge (acceleratie)snelheden wordt gereden; bijvoorbeeld als gevolg van de aard van het werk dat moet worden uitgevoerd, de beschikbare ruimte waarin gemanoeuvreerd kan worden.
In situaties zoals boven beschreven, hoeven de veiligheidsgordels niet gedragen te worden. Veilig en iedereen blij.

Kijken naar andere mogelijkheden, creativiteit en positiviteit zijn veel stimulerender dan strikt de regels naleven. En denken in praktische gelijkwaardige oplossingen i.p.v. denken in regels, wetten en problemen.

Maar hier kan ik zelf ook nog wel een puntje aanzuigen. Als ik terugkijk op mijn columns dan heeft een aantal daarvan ook een negatieve strekking. Kortom: voor mijzelf ook een verbeterpunt. Oh, daar gaan we weer.