André Rieu

Laatst had ik een fantastisch weekend in Antwerpen met onze musical-operettevereniging. We hebben veel leuke dingen gedaan. Een bezoek aan een chocoladefabriek, een boottochtje op de Schelde, een toer door de binnenstad en als hoogtepunt: André Rieu in het Sportpaleis.

Daar werden vele muzieknummers ten gehore gebracht aan een menigte van ruim 15.000 mensen. Mooie en respectabele nummers waren door André Rieu omgezet in een populaire vorm zodat het grote publiek ervan kon smullen. Het resultaat was een laaiend enthousiast publiek… behalve ik. Van prachtige klassiekers in rumba of tango waren Engelse walsen en polka’s gemaakt. Grof gezegd: een ware verkrachting van de originele muziekstukken. Het geheel was allemaal te gelikt, te vlak, te confectie, te RTL, te TROS.

Een vergelijking is te maken met instrumenten die gebruikt worden bij de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Ook deze zijn vaak zeer algemeen en generiek opgezet. Daarom zijn ze voor veel bedrijven toepasbaar. Maar het resultaat is net als bij André Rieu: te vlak, geen maatwerk, te weinig specifiek voor het betreffende bedrijf waar met behulp van dat RI&E-instrument de RI&E is uitgevoerd. De op de werkvloer werkelijk aanwezige risico’s worden niet gezien of blijven onderbelicht. Of in de muziekmetafoor: met de opgevoerde klompendans is geen tango verkregen. Feitelijk lijken het meer middelen te zijn om er snel vanaf te komen: even een generiek vinkenlijstje invullen en klaar is Kees. We hebben voldaan aan onze wettelijke verplichtingen en hebben een RI&E. Veel bedrijven zijn er blij mee.

Ze hoeven zo ook niet zelf echt na te denken over hun eigen situatie. Het gebruik van zo’n voorgedefinieerd instrument (vragen/vinkenlijst) kan bovendien leiden tot een te sterke focus op die lijst van de uitvoerder van de RI&E, waardoor deze minder openstaat voor de bedrijfsspecifieke zaken. Ook in de oplossingen wordt daarmee het zelf creatief denken beperkt. Vaak wordt ervan uitgegaan dat een branche-RI&E dekkend is voor alle bij die branche aangesloten bedrijven. Dat is niet het geval: per bedrijf kunnen er andere zaken spelen. In rekenkundige termen gezegd: het instrument is niet het kleinste gemene veelvoud van alle in de bedrijven binnen die branche aangetroffen risico’s, maar het is de grootste gemene deler. Dus per bedrijf kunnen vele zaken dan onbenoemd blijven.

Door het werken met die instrumenten bestaat bovendien de kans dat niet de achterliggende oorzaken en de basisoorzaken worden geïdentificeerd, maar alleen een generiek symptomenlijstje wordt gegenereerd.

Conclusie: goed dat er meer generieke RI&E-instrumenten zijn, maar bedacht moet worden dat deze zeker niet altijd de specifieke werkelijke bedrijfsrisico’s beschrijven. Dus aanvullend moet nog op de locatie naar de echte risico’s op de werkplekken worden gekeken. Het confectiekostuum moet nog worden aangepast tot een maatwerkkostuum. Van de polka moet toch weer een tango gemaakt worden. De echte arboprofessionals houden immers van goede muziek en gaan voor kwaliteit.